جمع آوری و ذخیره آب باران با استفاده از مخزن پلی اتیلن ، یکی از راهکارهای علمی مهندسی است که برای صرفه جویی در مصرف آب بسیار کارآمد و مفید به حساب می‌آید. آب باران در اثر تابش نور آفتاب به صورت قطره‌های کوچک به زمین می‌بارد و دارای ذرات معلق ، مواد معدنی و شیمیایی است که اتمسفر و هوا به آن اضافه شده است. به دلیل کم شدن آب در جهان، بهره‌وری از آب باران، روز به روز در حال افزایش است و در زمینه تغذیه گیاهان و درختان، شستشو و تعادل حرارتی مانند گرم کردن یک خانه بسیار بالاست و به خصوص در کشور ایران که با معضل کمبود آب روبرو است ، تامین آب توسط بارش‌های باران، یک فرآیند بسیار کاربردی به حساب می‌آید. ضمن اینکه کاربرد و اهمیت این روش، در صنایع مختلف مانند کشاورزی و نقش مخزن پلی اتیلن در این سیستم در حال حاضر بسیار برجسته است که در این مقاله مورد بررسی قرار می‌دهیم.

فرآیند جمع آوری و ذخیره‌سازی آب باران

ذخیره آب باران (به انگلیسی: Rainwater Harvesting) ، به فرآیند جمع آوری آب باران توسط یک سطح صاف، مانند سقف خانه گفته می‌شود که در ادامه‌ی این سیستم، آب باران به داخل یک مخزن هدایت می‌شود. در سیستم‌های شهری بجای مخزن آب، از گودال عمیق ، چاه یا سفره‌های آب زیر زمینی هم استفاده می‌شود و مصارف آن در صنایع کشاورزی‌ ، دامداری و آبیاری باغات است.

روش‌های جمع آوری آب باران

سیستم‌های جاروبی زمینی: از چاه‌ها و حوضچه‌ها و کانال‌های سطحی برای جمع‌آوری و نگهداری آب استفاده می‌شود.
سیستم‌های جاروبی ساختمان: در ساختمان‌ها و سازه‌ها از سقف‌های جاروبی، لوله‌های افقی و عمودی و مخزن‌های آب استفاده می‌شود.
سیستم تصفیه: استفاده از سیستم پردازش و تصفیه آب در زمان استفاده از آن به عنوان آب شرب لازم است.
جعبه‌های ذخیره آب باران: از جعبه‌های مخصوص در زیر زمین استفاده می‌شود.
سیستم‌های تجمیع آب باران در کشاورزی: کشت مختلط با ایجاد خاک‌های سرپوشیده (زیرسازی شده) و سیستم‌های مکانیزه آب استفاده می‌شود.

مزایای جمع‌آوری آب باران

آب باران یک منبع رایگان و نعمت آسمانی است که می‌تواند یک منبع آب جدید برای ما باشد؛ در ادامه مزایای دیگر ذخیره سازی آب باران اشاره می‌کنیم:

آبیاری مزارع، آب شرب و مصارف بهداشتی و صنعتی
کاهش جریان‌های سطحی و سیل در زمان بارش‌های شدید
کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی
کاهش هزینه‌های آب
حفظ محیط زیست و تنوع زیستی
مقابله با خشکسالی
حفظ منابع آب زیرزمینی
کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای
بهبود روند کافی تصفیه فاضلاب
کاهش تبخیر آب از سطح زمین

با ذخیره آب باران ، تا چه میزان می‌توان در مصرف آب صرفه جویی کرد؟

با استفاده از آب ذخیره شده در منبع آب ، می‌توان تا میزان ۵۴٪ در مصرف آب روزانه یک واحد مسکونی صرفه جویی کرد. همچنین از آب باران، می‌توان برای آبیاری باغ و باغچه، شستشو و نظافت خانه، خودرو یا حیاط نیز استفاده کرد.

استفاده از آب باران در کشاورزی

در مناطق جغرافیایی که بارش باران کم است، می‌توان از سیستم‌های جمع آوری آب باران به منظور پوشش‌دهی سطح خاک استفاده کرد که فواید زیادی برای خاک دارد. آب باران به دلیل داشتن املاح مناسب برای کشاورزی بسیاری مناسب است و در این شرایط با هزینه‌های بسیار مقرون به صرفه‌تری می‌توان به هموارسازی سطح زمین زراعی و آبیاری آن پرداخت.

مخازن ذخیره‌سازی آب باران

مخازن نگهداری و منبع آب، نقش مهمی در زمینه ذخیره سازی آب دارند. مخزن آب باران بسته به نوع کاربرد آن می‌تواند متفاوت باشد و سیستم انتقال آب باران در آنها نیز تفاوت دارد. از آنجایی که جمع آوری و ذخیره آب باران به وسیله مخزن آب پلاستیکی نقش مهمی در مدیریت مصرف آب دارد، می‌توان به مطالعه انواع مخازن ذخیره‌سازی آب باران و تجهیزات لازم برای آنها پرداخت که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:

مخازن سطحی: مخزن‌هایی که برای ذخیره آب باران، بر روی سطح زمین قرار می‌گیرند و دسترسی آسان برای تخلیه، تمیزکاری و نگهداری دارند.
مخازن زیر زمینی: این نوع مخازن آب در زیر زمین نگهداری می‌شوند و به مخزن دفنی هم معروف هستند،
ضمن اینکه تخلیه آنها از طریق پمپ آب انجام می‌شود
مخازن تحت فشار: این نوع مخزن معمولا در سیستم‌های آبیاری استفاده می‌شوند و به عنوان مخزن انبساط شناخته می‌شود.
مخازن عمودی و افقی: این مخازن که می‌توان به آنها لقب برج‌های ذخیره‌سازی آب را داد، بر روی سطح زمین قرار می‌گیرند.
مخازن پلاستیکی و بتنی: این مخازن از ترکیب پلاستیک و بتن ساخته می‌شود و برای ذخیره سازی آب باران ، بسیار مناسب است.
سازه‌های تخلیه و توزیع: لوله‌ها، پمپ‌ها، شیرآلات و سیستم‌های کنترل

خـلاصـه مـقـالـه :

جمع آوری و ذخیره آب باران به وسیله مخزن آب پلاستیکی یک روش بسیار کارآمد در زمینه ذخیره‌سازی آب است که در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار مفید است. طراحی سیستم جمع‌آوری آب باران به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که مخازن پلی اتیلن در ذخیره‌سازی آب باران در روش‌های پیشرفته و مدرن، نقش مهمی دارند و کاربرد آنها در زمینه‌های مختلف مانند کشاورزی، صنایع و آب شرب، بسیار زیاد است.