انتخاب مخزن آب مناسب برای ساختمان (4, 6, 10 واحدی)

یکی از مهمترین مراحل خرید مخزن آب برای ساختمان، انتخاب حجم متناسب با نیازهای یک ساختمان است. مخزن کوچک‌تر از حد نیاز ساختمان، ساکنین را با مشکلاتی مانند کمبود فشار آب در واحدها یا مخزن بزرگ‌تر از حد نیاز، خرج اضافی روی دست اهالی ساختمان می‌گذارد. محاسبه حجم منبع آب در یک آپارتمان معمولا توسط مدیر ساختمان انجام می‌شود. مدیر ساختمان برای محاسبه حجم مخزن آب در یک ساختمان، باید عواملی مانند مصرف آب روزانه، تعداد ساکنین، مدت زمان ذخیره‌سازی و مصارف خاص را در نظر بگیرد.

تانکر آب زیر پله ای مناسب برای آپارتمان

چگونه حجم مخزن آب مناسب برای یک آپارتمان را محاسبه کنیم؟

مصرف روزانه آب٪ بر اساس استانداردها یا داده‌های مصرف که توسط سازمان آب اعلام می‌شود، برای هر فرد تعیین می‌شود. به طور مثال سازمان آب بر اساس الگوی صرفه‌جویی مصرف آب، میزان آب مورد نیاز روزانه در هر واحد را حدود ۱۵۰ تا ۲۵۰ لیتر محاسبه کرده است. استانداردهای مهندسی و شهری بر اساس مقررات ساختمان‌سازی منطقه، الزاماتی برای ذخیره‌سازی حداقل حجم آب در ساختمان‌ها دارند. این سازمان‌ها معمولا مقدار توصیه‌شده برای حجم مخزن در ساختمان‌ها در نظر می‌گیرند.

حجم مخزن باید بتواند نیاز آب ساختمان را برای ۱ تا ۲ روز تامین کند،‌ تا در صورت قطعی آب، تا حدودی آب ذخیره‌شده در مخزن وجود داشته باشد. همچنین اگر ساختمان دارای سیستم‌های خاصی مانند آبیاری، کولرهای آبی یا تجهیزات صنعتی باشد، مدیر ساختمان باید این موارد را نیز در محاسبه حجم مخزن کولر آبی یا سایر تجهیزات لحاظ کند.

فرمول محاسبه:  حجم مخزن (لیتر) = مصرف روزانه کل ساختمان x تعداد روزهای ذخیره سازی

برای مثال، اگر یک ساختمان با ۱۰ نفر ساکن باشد و هر نفر روزانه ۲۵۰ لیتر آب مصرف کند و مدیر ساختمان بخواهد آب برای ۲ روز ذخیره شود: 10x250x2=5000L یعنی نیاز به مخزن ۴۰۰۰ لیتری دارید.

محاسبه حجم مخزن بر اساس مصرف روزانه ساکنان

همانطور که گفتیم تعداد افراد ساکن در ساختمان، برای انتخاب حجم منبع یا تانکر آب تاثیرگذار است. میزان لیتراژ مورد نیاز برای هر شخص، در هر سال، توسط سازمان آب و فاضلاب مقدار مشخصی اعلام می‌شود. اما روش دیگر برای محاسبه مصرف آب هر واحد و تعداد ساکنین آن، می‌تواند توسط مدیر ساختمان و پس از بررسی و آنالیز میزان مصرف آب در مدت زمان مشخص به صورت دقیق‌تر انجام شود.

بدین منظور مدیر ساختمان می‌بایست ابتدا میانگین مصرف روزانه هر فرد را تعیین کند و سپس تعداد ساکنین را در این مقدار ضرب کند. سپس این مقدار را در تعداد روزهای مورد نظر برای ذخیره‌سازی ضرب کند.

فرمول محاسبه:  تعداد روزهای ذخیره‌سازی x مصرف روزانه فرد x تعداد ساکنان = حجم مخزن

محاسبه حجم مخزن بر اساس تعداد طبقه

محاسبه حجم مخزن از طریق تعداد طبقات یک ساختمان، یکی از روش‌های قدیمی انتخاب مخزن مناسب است و در حال حاضر کمتر کسی از این روش برای محاسبه حجم مخزن آپارتمان استفاده می‌کند. اما به طور کلی در این روش با محاسبه زیربنای طبقات، تعداد واحدهای مسکونی در هر طبقه و برآورد تعداد ساکنان هر واحد (مثلا هر واحد ۳ تا ۵ نفر)، می‌توان حجم مخزن را محاسبه کرد.

فرمول محاسبه:  تعداد روزهای ذخیره‌سازی x مصرف روزانه x تعداد ساکنان هر واحد x تعداد طبقات = حجم مخزن

نکته مهم در زمان محاسبه حجم مخزن بر اساس طبقات، نوع کاربری ساختمان است. در ساختمان‌های اداری و تجاری، میزان مصرف هر طبقه، ممکن است متفاوت باشد.

توجه داشته باشید که مخزن آب تاثیر زیادی بر روی فشار آب واحدهای طبقات بالای ساختمان دارد. حجم مخزن می‌تواند باعث ایجاد فشار کافی پمپ‌های آب شود. در این شرایط شاید نیاز باشد تا مخزن را با ظرفیت بالاتر انتخاب کنید.

محاسبه حجم مخزن بر اساس تجهیزات و مصارف خاص

اگر در ساختمان تجهیزاتی مانند سیستم‌های آبیاری، تاسیسات صنعتی، کولرهای آبی و… وجود داشته باشد، باید این موارد را در محاسبه لحاظ کرد.

به عنوان مثال: کولرهای آبی در فصل گرما نیاز به حجم قابل توجهی آب دارند که باید در مخزن ذخیره شود.

برخی صنایع نیاز به آب برای شست‌وشوی تجهیزات، خنک‌سازی ماشین‌آلات یا مقابله با آتش‌سوزی دارند که باید جداگانه محاسبه شود. پس از تعیین حجم مورد نیاز، شکل مخزن (مخزن استوانه‌ای، مکعبی، افقی یا عمودی) انتخاب شده و با فرمول مناسب حجم هندسی محاسبه می‌شود.

در ساختمان‌های مدرن، مخازن آب نقش حیاتی در مدیریت منابع، بهینه‌سازی مصرف و افزایش پایداری ایفا می‌کنند. این مخازن نه‌تنها برای ذخیره‌سازی آب آشامیدنی در مواقع قطع یا کم‌فشاری آب شهری استفاده می‌شوند، بلکه در سیستم‌های آتش‌نشانی، تهویه مطبوع، آبیاری فضای سبز و حتی بازیافت آب خاکستری نیز کاربرد دارند. طراحی این مخازن با توجه به نیازهای خاص هر ساختمان انجام می‌شود و اغلب از جنس پلی‌اتیلن چندلایه، فلز ضدزنگ یا بتن مسلح ساخته می‌شوند تا دوام، بهداشت و مقاومت در برابر شرایط محیطی تضمین شود.

همچنین مخزن آب در پروژه‌های ساختمانی مدرن و هوشمند به سیستم‌های مانیتورینگ دیجیتال مجهز می‌شوند تا سطح آب، کیفیت و مصرف به‌صورت لحظه‌ای کنترل شود. این رویکرد نه‌تنها بهره‌وری انرژی و آب را افزایش می‌دهد، بلکه به کاهش هزینه‌های نگهداری و جلوگیری از هدررفت منابع کمک می‌کند. استفاده از مخازن آنتی‌باکتریال و ضدجلبک نیز در ساختمان‌های لوکس و بهداشتی رایج شده تا سلامت ساکنین و کیفیت آب ذخیره‌شده حفظ شود.

محاسبه حجم مخزن با استفاده از نرم افزارهای تخصصی

ترکیب عوامل مختلف مانند مصرف روزانه، سطح زیر بنا و نیازهای خاص باعث می‌شود تا امکان محاسبه بهینه‌ترین حجم مخزن فراهم شود. این فرایند محاسبه، از طریق نرم افزارهای تخصصی توسط مهندسان تاسیسات انجام می‌شود.

منبع آب مناسب برای ساختمان چند واحدی

جدول حجم مخزن بر اساس تعداد واحد

بر اساس استاندارد اعلامی شرکت آب و فاضلاب در سال ۱۴۰۲ به ازای هر واحد ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیتر آب نیاز است. این عدد با پیش فرض خانواده ۴ نفره و به منظور استفاده در ۱۲ ساعت یا نیم‌شبانه‌روز تعیین شده است. این میزان مصرف هر سال به دلیل کم شدن سطح آب سدها و کاهش فشار جریان آب لوله کشی شهری، دچار تغییرات می‌شود.

حجم مخزن آب برای ۱ واحد

نصب یک مخزن آب برای واحد مستقل، طبیعتا با هر واحد آپارتمان متفاوت است. استانداردترین مخزن از لحاظ حجم برای تک واحدی، از ۲۰۰ لیتر تا ۵۰۰ لیتری با توجه به تعداد نفرات و تجهیزات مشخص می‌شود.

اگر قصد نصب مخزن در تراس یا بالکن را داشته باشید و می‌خواهید که مخزن فضای زیادی را اشغال نکند، مخزن ۲۵۰ لیتری عمودی یکی از بهترین گزینه‌ها است.

در ادامه مخزن مناسب برای آپارتمان‌های ۴ واحدی را نیز به طور مثال قرار می‌دهیم.

مخزن آب مناسب ۴ واحد

برای محاسبه حجم مخزن یک ساختمان ۴ واحدی، ابتدا نوع ساختمان بسته به مسکونی، تجاری یا صنعتی بودن آن را در نظر بگیرید.

حجم مخزن برای ساختمان مسکونی (۴ واحدی)

اگر فرض کنید؛ هر واحدی مسکونی ۳ تا ۴ نفر ساکن دارد و میانگین مصرف روزانه هر فرد ۲۰۰ لیتر باشد و همینطور بخواهید ذخیره‌سازی را برای ۲ روز انجام دهید:

فرمول محاسبه:  ۵۶۰۰ لیتر = روز x ۲۰۰ لیتر x ۳.۵ نفر x ۴ دو واحد

بنابراین می‌توان دو مورد مخزن زیر را برای یک ساختمان مسکونی ۴ واحدی به عنوان بهترین گزینه در نظر گرفت:

• مخزن ۵۵۰۰ لیتری
• مخزن ۶۰۰۰ لیتری

حجم مخزن برای ساختمان تجاری (۴ واحدی)

در ساختمان‌های تجاری، مصرف آب هر واحد، بسته به نوع فعالیت متفاوت است. میانگین مصرف روزانه هر نفر ۵۰ تا ‍۱۰۰ لیتر (کمتر از مسکونی) است. تعداد کارکنان هر واحد ممکن است ۴ تا ۱۰ نفر باشد و اگر ذخیره‌سازی آب برای ۲ روز در نظر گرفته شود:

فرمول محاسبه:  ۴۲۰۰ لیتر = روز x ۷۵ لیتر x ۷ نفر x ۴ دو واحد

بنابراین دو مورد مخزن زیر در یک ساختمان، بهترین گزینه‌ها برای ساختمان تجاری ۴ واحدی هستند:

• مخزن ۴۰۰۰ لیتری
• مخزن ۵۰۰۰ لیتری

فرمول محاسبه حجم مخزن برای آپارتمان ۴ واحدی

حجم مخزن برای ساختمان صنعتی (۴ واحدی)

بسته به نوع صنعت، ممکن است مصرف آب بسیار زیاد باشد. مثلا میزان متوسط مصرف روزانه یک کارگر یا دستگاه در کارگاه‌های تولیدی، رستوران‌ها یا مراکز شست و شو؛ می‌تواند ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ لیتر هم باشد. همینطور اگر تعداد افراد در هر واحد بین ۱۰ تا ۳۰ نفر باشد و ذخیره‌سازی برای ۱ یا ۲ روز در نظر گرفته شود:

فرمول محاسبه:  ۸۰۰۰۰ لیتر = روز x ۵۰۰ لیتر x ۲۰ نفر x ۴ دو واحد

بنابراین یک مخزن ۸۰ هزار لیتری گزینه مناسبی برای این ساختمان صنعتی است.

مخزن آب برای ساختمان ۶ واحدی

انتخاب مخزن مناسب برای ساختمان ۶ واحدی، بستگی به تعداد ساکنین، فشار آب ساختمان و منطقه و نوع کاربری ساختمان دارد. پس از محاسبه متوسط مصرف ساکنین ساختمان، می‌توان مخزن مناسب را انتخاب کرد. مخزن ۲۰۰۰ لیتری برای آپارتمان‌های مسکونی ۶ واحدی مناسب است.

مخزن آب مناسب ۱۰ واحد

طبق گفته سازمان آب در ایران، هر نفر روزانه به طور متوسط ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند. اگر در هر واحد ۴ نفر زندگی کنند، کل مصرف روزانه ساختمان حدود ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ لیتر خواهد بود. بنابراین حداقل میزان مخزن در این آپارتمان با این تعداد واحد، باید حدود ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ لیتر باشد.

مخزن کولر آبی چیست و حجم آب درون آن چگونه محاسبه می‌شود؟

بیشتر بخوانید

مخزن مناسب آپارتمان برای ساختمان‌های ۴، ۶ یا ۱۰ واحدی بسته به نوع شکل مخزن و حجم آن قیمت مشخصی دارد. تنوع مخازن پلاستیکی برای ذخیره‌سازی آب آشامیدنی بسیار بالاست و خصوصا در زمینه بهداشتی هم از سایر انواع مخازن بهتر است. قانون مخزن آب ساختمان نیز برای تمامی سازندگان اعلام شده و هر ساختمان باید حداقل یک مخزن ذخیره داشته باشد.