امروزه با افزایش جمعیت و استفاده ی بی رویه از آب و سفره های آب زیزمینی با مشکلات افت فشارآب روبرو هستیم. بسیاری از ساکنان طبقات بالای ساختمان ها در مناطق متراکم شهری و در ساعات اوج مصرف با قطعی آب مواجه می شوند. از این رو برای غلبه بر این مشکلات از یک مخزن نگهداری آب استفاده می نمایند. در این مقاله نکات مهم نصب مخزن یا منبع آب خانگی در ساختمان (پشت بام)، باغ و ویلا ارائه شده است.

لیست قیمت و ابعاد مخازن آب پلی اتیلن پلاستیکی

بیشتر بخوانید

نصب مخزن آب خانگی پلاستیکی

امروزه وجود مخازن ذخیره سازی آب برای ساختمان الزامی می باشد. و در بند ۱۶ مقررات ملی ساختمان در این خصوص اشاره شده است. برخی از ساختمان ها جهت رفع مشکل افت فشار آب اقدام به نصب غیر اصولی پمپ به لوله اصلی ورودی ساختمان کرده اند . این کار علاوه بر اینکه باعث می‌شود آب به ساختمان‌های مجاور نرسد. حتی باعث آلوده شدن آب خود ساختمان نیز می‌شود، زیرا در صورت داشتن نشتی آب مخزن یا نشتی لوله‌های آب رسانی ، مواد آلوده با مکش پمپ وارد لوله های ساختمان می‌شود. علاوه بر آن، این کار باعث افزایش فشار به لوله ها و کنتور شده و در کارکرد کنتور اختلال به وجود می آورد و باعث افزایش قابل توجه هزینه بهای آب ساختمان می گردد.

لازم به ذکر می باشد نصب مستقیم پمپ به کنتور آب طبق مقررات ملی ساختمان غیر قانونی می باشد. درصورت امکان پمپ و مخزن ذخیره سازی آب را نزدیک به هم نصب کنید. همچنین قطر لوله متصل بین مخزن و پمپ را مساوی یا بیشتر از قطر ورودی پمپ قرار دهید. زیرا این کار باعث می شود آب داخل مخزن همیشه تازه باقی بماند.مخازن ذخیره ی آب انواع مختلفی نظیر، پلی اتیلن، فلزی، فایبر گلس، بتنی و .. دارند. مخازن پلاستیکی یا پلی اتیلن مزیت های بسیاری نسبت به انواع دیگر داشته و از نظر هزینه نیز بسیار به صرفه است.

در مکان‌های باز ، برای جلوگیری از جلبک زدن مخزن روش‌های مختلفی وجود دارد؛ مخازن پلی اتیلن سه لایه با داشتن خاصیت های آنتی باکتریال ، مانع از ایجاد جلبک می‌شوند و در شرایط آب و هوایی مختلف نیز مقاوم هستند. از این رو برای نگهداری آب شرب در مکان‌های رو باز مانند پشت بام بهترین انتخاب خواهند بود. ظرفیت مخزن باید به گونه ای باشد که آب مورد نیاز تمامی واحد ها را برای ۲۴ ساعت نگهداری نماید. مخازن پلی اتیلن در اشکال (عمودی، افقی، مکعبی، زیرپله، قیفی و …) و ابعاد متنوع ساخته و مطابق با محدودیت های جانمایی انواع مختلفی دارند. انتخاب مخازن پلی اتیلن افقی برای نصب در پشت بام انتخاب منطقی خواهد بود. مخازن افقی با داشتن سطح مقطع بزرگتر، در توزیع فشار ثقلی به سطح نیروی کمتری وارد می نمایند. ارتفاع مخازن افقی در هنگام وزش باد و طوفان نیز مشکل ساز نخواهد بود.

در برخی از ساختمان‌ها که قابلیت نصب مخزن در پشت بام وجود ندارد، انتخاب بهترین مخزن در پارکینگ برای ساکنین اهمیت پیدا می‌کند. این مسئله به خصوص در شهر تهران از اهمیت بالایی برخوردار است ، چرا که ازدحام ترافیک به گونه‌ای است که در پارکینگ خانه‌ها نیز باید نسبت به انتخاب مکان نصب مخزن و همینطور ابعاد و لیتراژ دقت لازم را داشت.

نکاتی درباره نصب تانکر آب روی پشت بام

در زمان نصب پمپ آب در ساختمان مسکونی باید به یک سری از نکات توجه و با استفاده از آنها نوع مخزن، مکان نصب منبع و همراه پمپ یا بدون پمپ بودن را انتخاب کرد. پمپ با تبدیل انرژی الکتریکی به جریان مکانیکی آب را در سیستم به جریان می‌اندازد. مخزن و پمپ باید در نزدیکی هم و در مکان سر پوشیده نصب شوند. مهمترین نکته‌ای که در نصب منبع به همراه پمپ باید دقت شود، نصب پمپ آب بعد از کنتور است. استفاده از پمپ و تعمیر و نگهداری آن مشمول هزینه است. از این رو ، نصب منبع آب در ارتفاع به خصوص نصب منبع آب پلی اتیلن روی پشت بام و بدون پمپ توصیه می‌شود.

مزایای نصب منبع آب در ارتفاع (پشت بام)

• افزایش فشار آب ساختمان
• عدم نیاز به نصب پمپ
• عدم قطع آب در صورت قطع برق ساختمان
• دوری از محیط پر خطر برای مخزن (شعله ، ضربه ، اشیا تیز و …)
• نصب در محیط کم تردد و عدم اشغال فضای ساختمان
• امکان استفاده چند منظوره (آب شرب، آتش نشانی و آب کولر)
• امکان جابجایی و نصب آسان
• دسترسی راحت تر جهت شست شو و ضد عفونی مخزن

محاسبه تحمل پذیری وزن مخزن آب روی پشت بام

مهمترین نکته ای که در آموزش نحوه نصب مخزن آب در منزل وجود دارد، محاسبه ی تحمل پذیری وزن مخزن آب در پشت بام است. از نظر استاندارد ساختمان هایی که مطابق با اصول مهندسی ساخته می شوند، باید در هر متر مربع از سقف تحمل فشار ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم وزن را داشته باشند. برای ایمنی بیشتر می توان مخزن را بر روی ستون نصب کرد. مکان مخزن تا اولین شیر ورودی ساختمان باید ده متر اختلاف ارتفاع داشته باشد تا فشار لازم برای ۱ بار اختلاف تامین شود. استفاده از پایه های استاندارد و شاسی کشی فلزی نیز برای پخش فشار و تامین ارتفاع لازم توصیه می شود.سطح زیر مخزن باید مسطح و کاملا یک دست باشد. به همین دلیل اگر کف موزاییک شده باشد بهتر خواهد بود. مکان نصب مخزن باید به اندازه ای وسیع باشد که فضای کافی برای نصب شیرها و تعمیرات آن، نظافت و سرویس های دوره ای را داشته باشد.

نصب لوله کشی مخزن آب روی پشت بام

یکی از مواردی که در آموزش نحوه نصب مخزن آب در منزل باید رعایت شود، نصب لوله کشی اصولی است. برای افزایش فشار آب تانکر باید به اختلاف ارتفاع دقت کرد. با ایجاد اختلاف بین تانکر آب و اولین شیر ورودی این مساله رعایت می شود. در مخازن پلی اتیلن اتصالات برنجی بوده و در پایین و بالای مخزن قرار دارند. اتصال پایین مخازن توسط واشر و مهره ی مخصوص و نوار تفلون محکم و آببند می شود. وظیفه ی شیر شناور جلوگیری از سریز شدن منبع آب است. به همین دلیل طریقه نصب شناور منبع آب در قسمت بالا و درون تانکر خواهد بود. توپی شیر شناور برای عملکرد صحیح باید به سمت پایین باز و بسته شود. تا در صورتی که منبع آب به هر دلیلی بیش از حد پر شود با مسدود کردن مسیر شیر ورودی مانع از وارد شدن آب بیشتر شود. برای زمان هایی که از مخزن استفاده نمی شود، باید مسیر کنارگذر در نظر گرفته شود. بنابراین از یک سه راهی در مسیر شیر ورودی استفاده تا یک مسیر برای جریان کنار گذر و یک مسیر برای بالای منبع ذخیر آب وجود داشته باشد. مسیری که به منبع ذخیر متصل می شود باید به یک شیر برای کنترل جریان و شیر یک طرفه برای جلوگیری از برگشت آب مجهز باشد. مسیر خروجی منبع نیز به همین منظور باید به شیر کنترل و شیر یک طرفه مجهز باشد.

انتخاب منبع مناسب برای نصب در پشت بام (ارتفاع)

انتخاب مخزنی مناسب پشت بام (ارتفاع) خیلی حائز اهمیت می باشد. که به موارد مهمی از آنها اشاره خواهیم کرد. نخست باید با توجه به تعداد ساکنان طبقات و واحدهای مسکونی ، حجم مخزن آب مورد نیاز را مشخص نمود. با توجه به مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان ، ساختمان های مسکونی بیش از ۴ طبقه یا بیش از ۱۰ واحد آپارتمان باید مخزن ذخیره آب با گنجایش دست کم ۱۲ ساعت مصرف ، براساس ۱۵۰ لیتر برای هر نفر در شبانه روز را داشته باشد. که مخازن افقی پلی اتیلن با توجه به وزن ، شکل هندسی و کیفیت بالای آن گزینه مناسبی جهت استفاده در پشت بام می باشند.

زیرا این مخازن با توجه به حالت خوابیده ای که دارد سطح مقطح بیشتری دارد و خطر کتری برای پشت بام دارند. با توجه به اینکه این مخازن در فضای باز نصب می شود پیشنهاد می شود از مخازن سه یا چهار لایه آنتی باکتریال استفاده شود. این مخازن دارای خاصیت آنتی UV، ضد جلبک و آنتی باکتریال می باشند. لازم به ذکر می باشد ، نصب اتصالات بر روی مخازن پلی اتیلن بسیار راحت‌تر و سریع تر از سایر انواع مخازن غیر پلاستیکی صورت می گیرد. علاوه برای وزن کم مخازن پلاستیکی از دیگر مزیت های این نوع از مخازن نسبت به سایر مخازن می باشد. در قسمت نصب اتصالات مخزن آب پلی اتیلن مفصل‌تر این موضوع توضیح داده شده است.

مخازن افقی، گزینه مناسب جهت نصب در پشت بام ساختمان (ارتفاع)

یکی از مصارف استفاده از این مخازن افقی، نصب آن در پشت بام (ارتفاع) هست که جهت نگهداری آب شرب ، آتش نشانی، کولر و … مورد استفاده قرار می گیرد.

نصب چند مخزن کوچک به جای یک مخزن بزرگ در پشت بام

همانطور که می دانید مخازن آب به ویژه مخازن پلی اتیلن (پلاستیکی) را می توان به طریقه های مختلفی نصب کرد. یکی از این روش ها که بسیار پر طرف دار می باشد نصب در پشت بام ساختمان هاست . در این روش به جای نصب یک مخزن بزرگ چند مخزن کوچک متصل به هم مورد استفاده قرار می گیرد .که به کوپل کردن مخازن نیز معروف می باشد. این کوپل کردن ها معمولا به صورت سری و موازی انجام می شود. مزیت های این کار نسبت به نصب مخزن بزرگ بسیار زیاد می باشد . از این رو به چند مورد از آن در زیر اشاره کرده ایم.

• ایمنی بیشتر در خصوص خود مخزن و مواد ذخیره در آن
• در صورت ایجاد مشکل برای یک مخزن آبرسانی ساختمان قطع نمی شود.
• جهت شستشوی و ضد عفونی مخزن نیز امکان خارج کردن به نوبت مخازن وجود دارد بدونه اینکه آب ساختمان قطع شود.
• نصب و جابجایی مخزن راحت تر انجام خواهد شد.

طریقه نصب منبع آب در کنتور های مشترک و یا تفکیک شده ساختمان

نصب مخازن آب در ساختمان به عواملی مختلفی بستگی دارد. نخست باید بررسی شود که کنتور در ساختمان به چه شکلی نصب شده است. یعنی کنتور مشترک (مشاع) و یا کنتور تفکیک شده برای هر واحد، اگر کنتور مشترک باشد مخزن و پمپ باید بعد از کنتور نصب و به سیستم لوله کشی ساختمان متصل شود. اما اگر چنانچه کنتور مشترک باشد ولی اگر فقط برای یک واحد خاصی بخواهد مخزن نصب شود .طریقه نصب به این صورت می باشد که ورودی مخزن بعلاوه پمپ ، نخست به کنتور وصل و سپس خروجی مخزن فقط به لوله‌های آب واحد خاص متصل می گردد. ولی چنانچه کنتورهای واحد های ساختمان به صورت تفکیک شده باشد . باید هر کدام از واحد ها به صورت جداگانه بعد از کنتور خود اقدام به نصب پمپ و مخزن، بسته به میزان نیاز و ابعاد مخزن بنمایند.

مقررات ملی ساختمان نصب پمپ و مخزن در ساختمان

🧷 لینک بند ۱۶ مقررات ملی ساختمان

نصب مخازن ذخیره سازی آب برای ساختمان‌های ویلایی

حجم مخازن مصرفی برای ساختمان های ویلایی و ساختمان های آپارتمانی با همدیگر متفاوت می باشند و حجم مخازن ساختمان های ویلایی به ازای هر نفر ۱۵۰ لیتر است. بنابراین اگر یک واحد که شامل ۴ نفر می باشند در نظر بگیریم، باید از مخزن ۶۰۰ لیتری استفاده شود.

نصب تانکر آب در باغ

یکی از پارامترهای تعیین کننده نوع مخزن در باغ، متراژ و عوامل محیطی است. در باغ ها و باغچه هایی که به حجم آب محدودی نیاز است، استفاده از مخازن پلی اتیلن به صرفه خواهد بود. این مخازن علاوه بر نصب و جا به جایی آسان برای استفاده در محیط باز باغ مناسب هستند. با نصب مخزن در ارتفاع فشار لازم برای جریان آب درون لوله ها و آبیاری به صورت قطره ای نیز تامین می شود. در هنگام نصب این مخازن در باغ باید به نکته زیر توجه کرد.سطح زیر مخزن باید مقاوم و مسطح باشد. بر اثر وارد شدن نیروی وزن مخزن به بستر نرم خاک، مخزن به مرور آسیب می بیند و دچار شکست می شود. تغییر شکل مخزن در راستای تغییر زاویه پایه مخزن ناشی از فرو رفتن خاک و تغییر شکل آن اجتناب ناپذیر است. به طور کلی فوندانسیون پایه مخزن باید تراز، مسطح و محکم باشد. مخازن پلی اتیلن اتمسفریک بوده و برای کار کردن نیاز به فشار اضافی ندارند. لوله خروجی هوا یا ونت در بالای مخزن برای زمانی که اختلاف سطح در زیر مخزن وجود داشته باشد کاربرد دارد. استفاده از مکش در خروجی باعث تغییر شکل مخزن و در نهایت شکست آن می شود.

سوالات متداول