مخازن آب، امروزه در جاهای مختلف زندگی انسان کاربرد دارد. بحران آب در سراسر جهان ، باعث شده تا ذخیره آب، ضرورتی باشد که هر آدمی باید به آن توجه کند. مخزن آب پلی اتیلن، برای حل معضل آب، یک راهکار خوب به حساب می آید. صفر تا صد محاسبه حجم مخزن آب، منبع یا تانکر آب (بر اساس لیتر) به ابعاد، حجم و شکل آن بستگی دارد. به طور کلی، ظرفیت یا حجم آب مخزن بر حسب ‘لیـتـر’ تعیین می‌شود. در ابتدا، برای محاسبه حجم یک مخزن آب، باید با انواع مختلف ظرفیت‌ها آشنا باشید و سپس در ادامه پی ببرید به اینکه مخزن چند لیتری تهیه کنید، پس از مشخص شدن لیتراژ، این انتخاب با شماست که مخزن کروی، مکعبی، افقی، استوانه (عمودی) و… بخرید. در انتها هم نرم افزارهایی به شما معرفی می کنیم که کار محاسبه حجم مخزن شما را ساده‌تر می‌کنند.

محاسبه حجم مخزن آب در اشکال هندسی

اما چرا نیاز داریم حجم مخزن آب را محاسبه کنیم؟

در گذشته مخازن تولید نمی شدند بلکه ساخته می شدند! به این نحو که سازندگان مخازن یا همان تانکرسازی ها آن را از جنس فلز، گالوانیزه و حتی بتن می ساختند در نتیجه محاسبه حجم دقیق مخزن هنگام ساخت اهمیت زیادی پیدا می کرد، اما امروزه با کمتر شدن کاربرد این نوع از مخازن و حتی منسوخ شدن آنها  به دلیل تولید مخازن پلی اتیلن که هم قالب های استانداردی دارند و هم تنوع فوق العاده ای دارند اندازه گیری حجم آن اهمیت گذشته را ندارد. در نظر داشته باشید اندازه یا حجم لیتراژ مخازن توسط تولیدکنندگان به صورت برجسته روی مخازن درج شده و شما به راحتی می توانید از ابعاد و لیتراژ دقیق این مخازن در کاتالوگ یا لیست قیمت مخازن آب پلی اتیلن مطلع شوید با این حال در زیر راهنمای جامعی به شما عزیزان ارائه شده تا بتوانید خودتان حجم هر نوع از مخازن را به سادگی محاسبه کنید.

لیست قیمت و ابعاد مخازن آب پلی اتیلن پلاستیکی

بیشتر بخوانید

انواع ظرفیت آب مخزن

• ظرفیت اسمی
• ظرفیت واقعی
• ظرفیت قابل استفاده

ظرفیت اسمی مخزن آب

به حجم مخزن، منبع یا تانکر آب به صورت پر شده تا لبه، ظرفیت اسمی می‌گویند. برای محاسبه ظرفیت اسمی، کافی است تا ابعاد و حجم کل مخزن را مطابق با شکل آن در نظر بگیریم. به طور مثال: یک مخزن آب به طول و عرض ۲ متر و ارتفاع ۴ متر، حجمی برابر با ۲x۲x۴ که برابر با ۱۶ دارد. (V = X x Y x Z). در این حالت ظرفیت اسمی مخزن ۱۶۰۰۰ لیتر است.

ظرفیت واقعی مخزن آب

با توجه به وسیله‌های مکانیکی مانند فلوتر یا شناور و یا سوپاپ توپی در داخل مخزن که طبق کاربرد آن در داخل مخزن نصب می‌شوند، فضای مخزن آب به طور کامل نمی‌تواند به آب اختصاص داده شود. بنابراین آب، بیشتر از فضای پایین‌تر نسبت به لوله هشدار دهنده نمی‌تواند بالا بیاید. طبق این تعریف، گنجایش آب در مخزن را ‘ظرفیت واقعی’ می‌نامند. به طور مثال: مخزن مثال قبلی را با ارتفاع ۳.۸ باید در نظر بگیرید، که در نتیجه محاسبه حجم آب مخزن برابر با ۲x۲x۳.۸ می‌شود که نتیجه آن ۱۵.۲ است (یعنی ۱۵.۲۰۰ لیتر).

ظرفیت قابل استفاده واقعی

حجم آب موجود در مخزن، منبع یا تانکر را ‘ظرفیت قابل استفاده واقعی’ می‌نامند. این حجم نشان‌دهنده حجم قابل استفاده در مخزن است. مخزن آب به طور کلی شامل دو بُعد است؛ بالاترین سطح آب (در ظرفیت واقعی) و یک بُعد در پایین مخزن که قابل استفاده مستقیم نیست و به عنوان ‘آب مرده’ شناخته می‌شود. برای محاسبه حجم مخزن در این حالت، در صورتی که مقدار آب مرده در ته مخزن برابر با ۲۰ میلی‌لیتر و مقدار فضای بالای مخزن (ظرفیت واقعی)، برابر با ۴۰ میلی‌لیتر باشد، ابتدا این دو مقدار را باهم جمع کرده و سپس حاصل آنها را از مقدار ارتفاع مخزن کم می‌کنیم. به طور مثال: ۲۰ + ۴۰ = ۶۰ سانتی متر = ۰.۶ متر ۰.۶ – ارتفاع ۲ متر = ۱.۴ متر ۱.۴ x ۲ x ۴ = ۱۱/۲ بنابراین حجم ظرفیت قابل استفاده واقعی مخزن، برابر با ۱۱.۲۰۰ لیتر است.

در مراحل ابتدایی برای محاسبه حجم مخزن نیاز به ابعاد آن داریم. پس با مشخص کردن ابعاد قطر، طول یا ارتفاع در مخازن گرد یا کروی و ابعاد طول، عرض و ارتفاع در مخازن مکعبی و قطر و ارتفاع برای مخزن عمودی را مشخص می کنیم و طبق فرمول بالا به سادگی حجم آن محاسبه می‌شود. مخازن افقی و عمودی محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین مخازن در میان سایر منبع‌های آب هستند، تفاوت مخزن عمودی و افقی در شکل ظاهری آنهاست و نسبت به موقعیت مکانی که قصد قرار دادن مخزن در آن را داریم باید انتخاب شوند.

محاسبه حجم آب درون مخزن

چگونگی محاسبه سطح آب داخل مخزن

یک مسئله مهم دیگر برای شما عزیزان می تواند محاسبه سطح آب درون مخزن باشد، که برای محاسبه آن نیز می توانید با استفاده از شلنگ تراز و ابزارهای دقیق تری مثل التراسونیک اندازه آن را محاسبه کرد. در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: اندازه گیری آب با حسگرهای مناسب اندازه گیری آب با رادار سطح سنجی به روش التراسونیک

واحد محاسبه حجم مخزن، منبع یا تانکر آب

لیتر، واحد محاسبه حجم آب است. برای محاسبه حجم آب درون مخازن نیز از واحد لیتر استفاده می شود. بنابراین برای محاسبه حجم مخزن آب، ابتدا ابعاد مخزن را بر حسب واحد اندازه گیری ‘مـتـر’ محاسبه و سپس مقدار آن را به لیتر تبدیل می‌کنند.

اندازه‌گیری ابعاد مخزن، منبع یا تانکر آب

منبع آب دارای سه بُعد طول، عرض و ارتفاع است که برای محاسبه حجم مخزن، باید این ابعاد به سانتی‌متر تبدیل شوند تا محاسبه حجم آب مخزن بر حسب لیتر، راحت‌تر شود. هر یک متر برابر با ۱۰۰ سانتی متر است. حاصل ضرب ابعاد تانکر بر حسب سانتی‌متر نیز، بر حسب واحد مکعب بیان می‌شود که به آن ‘سانتی‌متر مکعب’ می‌گویند.

محاسبه لیتراژ مخزن مناسب ساختمان

حجم مخزن آب ساختمان بسته به تعداد واحدهای ساختمان مشخص می‌شود، اما فرمول مشخصی دارد. بر اساس آمار مشخص شده، متوسط مصرف آب در هر واحد از یک آپارتمان ۲۵۰ لیتر ظرفیت مخزن آب نیاز دارد. بنابراین اگر بخواهیم نصب مخزن آب خانگی مناسبی در این ساختمان داشته باشیم؛ باید تعداد واحدهای ساختمان را ضرب‌در ۲۵۰ کنیم تا لیتراژ مناسب مخزن را محاسبه کنیم. به طور مثال: یک ساختمان دارای ۱۶ طبقه، باید مخزن آب به اندازه ۱۶x۲۵۰=۴۰۰۰ تهیه کند. یعنی مخزن آب ۴ یا ۵ هزار لیتری مناسب برای این ساختمان در نظر گرفته می‌شود.

محاسبه حجم آب منبع بر حسب شکل آن

همانطور که می‌دانید انواع مخازن آب با اشکال مختلف برای کاربردهای مختلف و البته موقعیت‌های مکانی مختلف تولید می‌شود. به طور مثال در زمین‌های زراعی برای محاسبه حجم مخزن آب، باید اطلاعات کاملی از زمین زراعی و میزان آب مورد مصرفی مورد نیاز نسبت به گیاه، بذر و کود داشته باشیم تا بتوانیم مخزن آب مناسب کشاورزی مورد نیاز را تهیه کنیم.

بدین منظور برای محاسبه حجم داخل آن از فرمول هندسی اشکال استفاده می کنیم. در ادامه به متداول ترین اشکال مخازن یا منابع آب اشاره می‌کنیم:

• شکل‌های استوانه
• شکل‌های بیضی
• شکل های مکعب

محاسبه حجم مخزن‌های استوانه‌ای مثل مخازن عمودی یا ایستاده

فرمول محاسبه حجم استوانه برابر است با: V = πr2h (حجم استوانه = مساحت بُعد پایه × ارتفاع استوانه). به طور مثال، از بین اشکال مختلف مخازن، مخزن‌های عمودی و انبساط از نوع استوانه‌ای هستند که اگر مخزن ما دارای ۳۰ سانتی‌متر ارتفاع و ۲ سانتی‌متر شعاع باشد، حجم مخزن برابر است با حاصل ضرب ارتفاع و شعاع به توان ۲ در عدد پی (π = ۳.۱۴)در نتیجه (۴x۳x۳.۱۴) برابر است با ۳۷.۶۸ سانتی‌متر یعنی حدود ۳۷۰۰ لیتر می‌شود.

محاسبه حجم اشکال بیضی

فرمول محاسبه حجم داخلی اشکال بیضی(مثل مخازن بیضی یا تخم مرغی شکل) برابر است با: πr2((4/3)r + a) = V

محاسبه حجم اشکال کره‌ای شکل

فرمول محاسبه حجم داخلی مخزن های کره ای یا گرد برابر است با: (۴/۳)πr3

محاسبه حجم مخزن

نرم‌افزارهای محاسبه حجم مخزن، منبع یا تانکر آب

یک روش دیگر، استفاده از محاسبه‌گرها هست به نحوی که می‌توانید از آنها برای محاسبه حجم مخزن آب استفاده کنید. بدین منظور در ادامه ۴ نرم‌افزار محاسبه ی حجم آب مخزن را به شما معرفی می‌کنیم: Tank Volume Calculator (محاسبه حجم متداول‌ترین اشکال تانکرها) Calculator Shop (محاسبه حجم مفید مخزن) Water Tank Size Calculator (محاسبه انواع ظرفیت مخازن) AVD Mass And Volume Calculator (نرم‌افزاری قدرتمند برای اندازه‌گیری و محاسبه حجم و جرم اجسام سه بعدی مانند مخازن و تانکر آب) نکته: ضمن اینکه از طریق این لینک http://www.zhitov.ru/fa/tank1 می توانید به صورت آنلاین به محاسبه حجم آب مخزن بپردازید.