یکی از مشکلات اساسی صاحبان مخازن فلزی، زنگ زدگی این تانکرها به مرور زمان است. زنگ زدگی تانکرهای فلزی، نه تنها باعث آلودگی و کاهش کیفیت آب میشود، بلکه در مدت زمان طولانی، باعث نشت آب و سوراخ شدن تانکر هم میشود. روشهای مختلفی برای رفع زنگ زدگی این مخازن وجود دارد، مانند رنگآمیزی ضد زنگ یا استفاده از مواد شیمیایی پاک کننده. اما در این مطلب، قصد داریم تا راهکارهای موقت و دائمی را برای رفع زنگ زدگی تانکرهای آب فلزی بیان کنیم.

رفع زنگ زدگی تانکرهای آب فلزی
زنگ زدگی تانکر آب چگونه اتفاق میافتد؟
زنگزدگی تانکر فلزی یک نوع فرآیند خوردگی است که معمولاً در اثر تماس فلز با اکسیژن و رطوبت رخ میدهد. این واکنش شیمیایی باعث خوردگی یا زنگزدگی فلز میشود که به مرور زمان به سوراخ شدن و نشتی تانکر آب منجر میشود.
روشهای موثر برای از بین بردن زنگ زدگی تانکر آب
- استفاده از پوششهای ضد زنگ مانند رنگهای اپوکسی، پوششهای گالوانیزه یا ضد زنگ، مانند روی، مانع از تماس اکسیژن با سطح فلز میشوند.
- نگهداری از مخزن در محیط خشک، باعث کاهش رطوبت محیطی و کند شدن روند زنگ زدگی میشود.
- استفاده از آند فدا شونده در صنایع با فلزاتی مانند منیزیوم و روی برای محافظت الکتروشیمیایی تانکرها استفاده میشود.
- روغن کاری یا گریس کاری و پوشاندن سطح فلز با روغن از تماس مستقیم آب و هوا با فلز جلوگیری میکند.
میله آند مخزن فلزی
میله آند تانکر فلزی، یک قطعه فلزی است که برای جلوگیری از خوردگی و رفع زنگ زدگی مخزن کاربرد دارد. با گذشت زمان، فلز میله آند، خورده میشود و هنگامی که این اتفاق میافتد آب دچار آهن و خوردگی میشود. اگر آب سخت یا آب شیمیایی دارید و مخزن خود را به طور منظم نمیشویید، تجمع مواد معدنی به روند زنگ زدگی سرعت میدهد.

رنگ گردن تانکر فلزی برای جلوگیری از زنگ زدگی
استفاده از سرکه سفید و جوش شیرین
یکی از روشهای کم خطر و موثر برای از بین بردن زنگ زدگی در تانکرهای فلزی، استفاده از سرکه سفید و جوش شیرین است. سرکه با خاصیت اسیدی ملایم، به طور طبیعی، زنگ زدگی را حل میکند و سطح فلز را تمیز میکند. در حالی که جوش شیرین به عنوان یک خنثی کننده و ساینده سبک، باقی ماندههای زنگ را از بین میبرد.
در این روش، پس از تخلیه مخزن، ابتدا با یک برس سیمی یا سنباده نرم، لایههای زنگ زدگی سطحی مخزن را حذف کنید. اگر زنگ زدگی شدید بود، قبل از آن، حتما ابتدا سطح را با آب بشویید و خشک کنید تا آلودگیهای اضافه از بین برود.
مقدار سرکه سفید را مستقیما روی بخشهای زنگ زده بریزید یا با یک دستمال آغشته به سرکه روی سطح بکشید. اجازه دهید ۳۰ تا ۶۰ دقیقه، سرکه زنگ زدگی را نرم کند. اگر زنگ زدگی شدیدتر است، میتوانید محل را با سرکه سفید گرمشده اسپری کنید تا تاثیر بیشتری داشته باشد.
استفاده از نمک و آب لیمو
محلولهای اسیدی مانند آب لیمو و سرکه همواره با کمی نمک که روی قسمتهای زنگ زده ریخته میشود، یکی دیگر از روشهای از بین بردن زنگ زدگی ابزار و وسایل شما است.
استفاده از روش سند بلاست
یکی از روشهای قدیمی و متداول تمیزکاری، زبر کردن یا آمادهسازی سطح فلزات، بتن، چوب و سایر مواد، سندبلاست است. سند به معنای “شن” و بلاست به معنای “شکستن یا آسیب زدن به جسم جامد” است. در این روش با پرتاب ذرات ساینده (مانند شن، ماسه، شیشه خرد شده یا اکسید آلومینیوم) با فشار بالا به سطح مورد نظر، زنگ زدگی، رنگهای قدیمی، آلودگی و حتی ناصافیها را از بین میبرند.
این روش با سرعت بالا انجام میشود و مناسب مقیاسهای بزرگ و مقرون به صرفه است. اما از معایب آن میتوان به احتمال آسیب به سطح مورد نظر، اشاره داشت. استنشاق ذرات پراکنده ناشی از فرآیند سند بلاست نیز برای انسان مضر است.
شات بلاست
شات بلاست نیز همان سند بلاست و روش قویتری است، با این تفاوت که ذرات ساچمههای ریز فولادی بجای شن و ماسه با فشار هوا برای از بین بردن زنگ زدگی پرتاب میشوند.
واتر جت
استفاده از آب پرفشار و مهندسی شده به سطح اکسیده شده فلز نیز میتواند زنگ زدگی را از بین ببرد. در این روش پمپ پرقدرت و پرفشار، آب را روی سطح مورد نظر اسپری میکند و تمامی سطح آهن اکسیده شده و مثل روز اول تمیز میشود.
استفاده از اسید فسفریک برای موارد صنعتی
اسید فسفریک از مواد شیمیایی موثر است که اسید با زنگ زدگی را به فسفات آهن تبدیل میکند. این ماده یک لایه حفاظتی در برابر زنگ زدگی بیشتر ایجاد میکند. برای این روش، باید از تجهیزات ایمنی مانند دستکش، عینک و ماسک استفاده شود، زیرا اسید میتواند برای پوست خطرناک باشد.
استفاده از پوششهای اپوکسی و رنگهای ضد زنگ
پس از حذف زنگ زدگی، پوشش اپوکسی و رنگ ضدزنگ میتواند از خوردگی مجدد جلوگیری کند. رنگهای ضد زنگ دارای ترکیباتی مانند اکسید آهن و زینک کرومات هستند که از تماس مستقیم آب و اکسیژن با سطح فلز جلوگیری میکند و احتمال زنگ زدگی را کاهش میدهند. سپس با یک لایه آستر ضد زنگ و رنگهای اپوکسی و پوشش مقاوم شیمیایی، دوام مخزن را افزایش داده و هزینههای نگهداری آن را در آینده کاهش میدهد.
نگهداری و نظافت منظم تانکر
یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از زنگ زدگی تانکرها، شستشوی منظم و دورهای مخزن است. این کار باعث افزایش عمر مفید مخزن میشود و همینطور زنگ زدگیهای مخزن را رفع میکند.
استفاده از مخزن استیل ضد زنگ
مخازن استیل ضد زنگ، معمولا از فولاد ضد زنگ سری ۳۰۴، ۳۱۶ و ۴۳۰ ساخته میشوند. عنصر کروم با ایجاد یک لایه محافظ (Ni) و نیکل (Cr) در ترکیب خود از تماس مستقیم سطح تانکر با اکسیژن و رطوبت جلوگیری میکند و مانع از زنگ زدگی مخزن میشود.
استفاده از روشهای لیزر زنی
از پیشرفتهترین و به روزترین روشهای برطرف کردن اکسیدها و زنگ زدن آهن از سطح قطعات آهنی، استفاده از لیزر است. این فرایند با کمترین میزان مصرف انرژی، قابلیت پاکسازی سطحی طیف وسیعی از سطوح زنگ زده را دارد. از لیزر زنی میتوان برای تمیزکاری سطحی و ابزار آلاتی همچون موتورهای جت، محفظههای احتراق و… در دماهای بالا استفاده کرد.
استفاده از تانکرهای آب پلی اتیلنی
همه روشهایی که بیان کردیم برای رفع زنگ زدگی تانکرهای فلزی کاربرد دارند، اما راهکار دائمی و قطعی برای از بین بردن این مشکل نیستند. مخزنهای آب پلاستیکی در برابر ضربه، اشعه UV ، تغییرات دمایی و رشد جلبک مقاوم هستند و دچار زنگ زدگی نمیشوند. راهکاری دائمی و قطعی برای از بین رفتن مشکل زنگ زدگی، جایگزینی مخازن فلزی با مخازن پلی اتیلن به صورت همیشگی است.
خوردگی و زنگ زدگی مخزن به روشهای مختلف از بین میرود و حتی اگر مخزن شما زنگ زدگی زیادی داشته باشد، هم میتوان آن را از بین برد و در خیلی موارد نیاز به تعویض مخزن نیست و میتوان آن را تعمیر کرد.

تانکرهای آب پلاستیکی برای پیشگیری از زدگی
چگونه مطمئن شویم که مخزن زنگ زده است؟
تشخیص به موقع خوردگی و زنگ زدگی مخزن یا تانکر فلزی اهمیت زیادی دارد. در صورتی که به موقع این تشخیص داده نشود، باید مخزن را تعویض کنید.
(چک لیست بررسی مخزن برای زنگ زدگی:)
- بررسی دیوارههای مخزن
ایجاد تغییر رنگ در دیوارههای مخزن به رنگ قرمز و قهوهای و ایجاد خط جوش در گوشههای مخزن نشانههای زنگ زدگی است. برای رفع زنگ زدگی کنجها، بهتر است گوشههای مخزن را به خوبی جوش کنید.
- بررسی اتصالات و فیتینگها
اتصالات ورودی و خروجی و شناور در صورتی که شناور مخزن برنجی باشد، زنگ نمیزند. اما نوع فلزی اتصالات حاوی مقادیری آهن است و ممکن است دچار زنگ آهن شود و باید آنها را بررسی کنید.
- بررسی کیفیت آب
زنگ زدگی مخزن باعث تغییر رنگ، مزه و بوی آب ذخیره شده میشود. یکی از نشانههای زنگ زدگی مخزن این است که کیفیت آب مناسب نداشته باشید.
- بررسی شیرآلات واحد
خروجیهای آب در شیرآلات حمام، دستشویی و آشپزخانه برای نشانههای زنگ زدگی باید بررسی شوند و ممکن است دچار زنگ زدگی نشوند.

رفع زنگ زدگی در تانکر فلزی