کلید اتومات پمپ (ست کنترل یا پرشر سوئیچ) چه کاربردی دارد؟

ست کنترل پمپ آب (به انگلیسی: Automatic Digital Switch)، از تجهیزات الکترونیکی برای اتومات کردن پمپ آب است. این دستگاه، وظیفه کنترل کردن تعداد دفعاتِ خاموش و روشن شدن پمپ را بر عهده دارد و از آسیب‌های احتمالی، ناشی از کار دائم پمپ جلوگیری می‌کند. همچنین با کنترل جریان آب، فشار آن را کنترل می‌کند و به طور کلی برای محافظت از پمپ کاربرد دارد.

در گذشته از کلید اتوماتیک مکانیکی و مخزن تحت فشار استفاده می‌شد، اما ست کنترل یا کلید اتومات دیجیتال چند سالی است که طرفداران زیادی پیدا کرده است. این دستگاه عملکرد پمپ آب خانگی را کنترل می‌کند و مواردی مثل فشار آب و خاموش و روشن شدن دستگاه را تنظیم می‌کند. این دستگاه کوچک به صورت دیجیتال و الکترونیکی است و با استفاده از بُردها و سنسورها همانند یک سوئیچ عمل می‌کند.

ست کنترل پمپ در واقع یک محافظ پمپ آب است که روی هر نوع پمپ، قابل نصب است. وقتی شما پمپی را نصب می‌کنید، در صورتی که فشار کافی داشته باشد؛ باز هم روشن می‌شود. این باعث می‌شود تا پمپ دچار استهلاک بیشتر و در نتیجه خراب شود یا بسوزد.

این دستگاه روی پمپ‌های برقی نصب می‌شود و پمپ را اتوماتیک می‌کند. در حالت عادی بعد از نصب و اتصال پمپ آب به مخزن آب در ساختمان، پمپ باید همواره روشن بماند و این کار عمر مفید پمپ را کاهش می‌دهد. برای جلوگیری از این اقدام، دستگاه ست کنترل دیجیتال را بر روی پمپ آب نصب می‌کنند و در صورتی که جریان آب وصل نباشد، پمپ را خاموش نگه می‌دارد.

این دستگاه علاوه بر کنترل و محافظت از پمپ، جریان آب را نیز کنترل می‌کند. بدین معنی که اگر نیاز به فشار آب بیشتری داشته باشید، ست کنترل این کار را انجام می‌دهد. هنگامی که شما از این دستگاه استفاده می‌کنید، پمپ به دفعات زیاد خاموش و روشن نمی‌شود. همچنین در مواقعی که آب کم است، پمپ را خاموش می‌کند. بنابراین طول عمر پمپ بالا خواهد رفت.

ست کنترل در کنار مخزن آب

مشخصات فنی

به طور کلی هیچ ست کنترلی با فشار صفر کار نمی‌کند. از آنجایی که لوله‌کشی آب شهری دارای حداقل فشار ۰.۵ بار است، بنابراین می‌توان از ست کنترل یا کلید اتوماتیک دیجیتال برای پمپ استفاده کرد. اما برای آب منبع که به لوله‌کشی متصل نیست، ست کنترل همیشه کارایی ندارد، چون فشار آنها کمتر از ۰.۵ است.

بنابراین اگر فشار آب، کمتر از میزان استاندارد باشد، ست کنترل کار نمی‌کند. منظور از آبی که فشار ندارد، آبی است که راکد باشد مثل آب چاه یا آب استخرها.

عملکرد

ست کنترل پمپ، دارای یک دیافراگم است که به یک مدار الکترونیکی متصل است و اگر آب با فشار معینی از آن عبور کند، مدار با ارسال آب، آن را روشن می‌کند. برای همین زمانی که شیر آب را باز می‌کنید؛ اتومات پمپ آب، پمپ را روشن و زمانی که شیر را می‌بندید، آن را خاموش می‌کند.

• بالاتر نصب کردن مخزن آب تفاوتی در فشار آب برای مصرف کننده ندارد.
• متراژ یا ارتفاع نصب، هیچ تفاوتی در فشار آب برای مصرف کننده ندارد.
• حداقل فشار برای زمانی که شیر آب را باز می‌کنید، باید ۰.۵ بار باشد.
• کم و زیاد شدن آب داخل مخزن، تاثیری بر فشار ورودی به پمپ و همچنین فشار آب برای مصرف‌کننده ندارد.

انواع ست کنترل

ست کنترل دارای انواع مختلف است که شامل نوع ساده و برخی دیگر با تنظیمات بیشتر می‌شود.

• ست کنترل ساده: مدل ساده و بدون تنظیم است که در مدل‌های مختلف عرضه می‌شوند.
• ست کنترل دارای پیچ تنظیم: دارای یک پیچ تنظیم است که مشخص می‌کند پمپ در چه زمانی و با چه فشاری روشن شود یا به اصطلاح اتومات شود.
• ست کنترل دیجیتال: گران‌ترین مدل ست کنترل با قابلیت‌های تنظیم بیشتر و مجهز به یک مخزن تحت فشار برای آبرسانی به طبقات بالاتر است.

اجزای ست کنترل

• برد الکترونیکی
• شیر یک طرفه
• دیافراگم
• فشار سنج
• کابل برق
• پیچ تنظیم فشار
• گیج فشار

اتومات پمپ در اجزای آن

نکات مهم در زمان تهیه ست کنترل

• محاسبه ارتفاع و فشار آب ساختمان قبل از خرید ست کنترل
• محاسبه تناسب بین فشار آب و همچنین ارتفاع ساختمان (امکان سوختن دستگاه در صورت نصب غیر اصولی وجود دارد.)
• خرید و نصب ست کنترل مناسب برای پمپ آب
• دور نگه داشتن ست کنترل از رطوبت، زیرا باعث سوختن این وسیله می‌شود.
• کیفیت و برند دستگاه را در نظر بگیرید و قیمت کم را ملاک قرار ندهید.

مزایا و معایب ست کنترل

از کجا بفهمیم می‌توان از ست کنترل استفاده کرد؟

پس از باز کردن شیر آب بدون پمپ، اگر از شیر، آب آمد یعنی می‌توان ست کنترل را نصب کرد. اما اگر بدون پمپ هیچ آبی از شیر نیامد، یعنی امکان استفاده از کلید اتومات دیجیتال وجود ندارد.

راه اندازی ست کنترل پمپ خانگی

• در ابتدا شیر آب را باز می‌کنیم تا پمپ استارت شود، سپس شیر آب را می‌بندیم تا پمپ خاموش شود.
• دوباره پیچ را کمی باز می‌کنیم و اگر پمپ استارت خورد، پیچ را به سمت چپ منفی می‌گردانیم.
• اگر شیر را تا نیمه باز کنیم و پمپ استارت شود، بیانگر این است که تنظیم کلید اتوماتیک دیجیتال به درستی صورت گرفته است.
• اگر کلید اتوماتیک روشن نشود، باید پیچ تنظیم را به سمت راست مثبت بچرخانیم.
• وقتی که پمپ خاموش نمی‌شود، برای رفع مشکل باید پیچ تنظیم را کمی باز کنیم. حال اگر پمپ روشن نشود، برعکس حالت قبل باید پیچ تنظیم را کمی ببندیم.

داخل ست کنترل یک قطعه به نام “فلوسوئیچ” وجود دارد که وقتی میزان فشار (۰.۵ بار) از آن عبور می‌کند، فعال می‌شود و پمپ را روشن می‌کند. زمانی که فشار کمتری مانند (۰.۲ یا ۰.۳ بار) از آن عبور می‌کند، کلید اتومات دیجیتال از آن عمل نمی‌کند و پمپ روشن نمی‌شود.

ست کنترل پمپ آب تا چه ارتفاعی مناسب است؟

برخی از افراد به اشتباه تصور می‌کنند با نصب یک ست کنترل بر روی پمپ آب همه چیز تمام است. بلکه ست کنترل‌های متداول برای ارتفاع‌های مختلف استفاده می‌شوند که نهایتا تا ۳۵ متر را ساپورت می‌کنند. این میزان نیز بستگی به فشار آب شهری در منطقه شما دارد. به طور مثال: اگر فشار آب شهری در منطقه شما ۲.۵ بار باشد، ست کنترل نهایتا تا ارتفاع ۲۰ متر را ساپورت می‌کند. در جدول زیر، فشار آب شهری بر حسب میزان ارتفاع مناسب برای ست کنترل در نظر گرفته شده است:

قیمت ست کنترل پمپ آب

همانطور که گفتیم دستگاه ست کنترل دارای ۳ نوع است و قیمت ست کنترل به نوع و برند آن مربوط است. قیمت ست کنترل‌هایی که قابلیت تنظیم دارند و امکان نصب هیدرو تانک دارند، بالاتر است.